CPU Nedir? GPU Nedir? ne işe yarar?

Merkezi işlem birimi (CPU), bir bilgisayarın talimatları alan ve yürüten işlem ünitesidir. CPU, sistemin beynidir. Aritmetik veya mantıksal komutları yerine getirir. CPU işlemci olarak adlandırılır.

CPU ve GPU Nedir? İşlevleri Nelerdir?

Günümüzde bir yandan CPU ve diğer yandan ekran kartlarının performansının yüksek seviyelere çıkmasına yardımcı olan GPU var. Genellikle akıllı telefon ve PC’lerimizin en önemli parçalarından olan işlemci birimlerinin ne işe yaradığını ve aralarındaki farkları sizlere en kolay şekilde cevaplayacağız.

Günümüzde hesaplama işlemleri sırasında aklımıza gelen ilk donanımlar genellikle işlemcilerdir. Fakat görüntülü işleme çalışmaları denince GPU diğer işlemci donanımlarının arasından adeta bir yıldız gibi parlıyor. Tasarlandığı ilk dakikadan itibaren birbirinden bağımsız farklı çalışmalar yapan iki ayrı donanım olan GPU ve CPU teknolojinin gelişmesiyle adeta mutasyona uğrayıp birbirlerine donanımsal işlemlerde yardımcı oluyorlar bile diyebiliriz. Hatta CPU ve GPU artık iyi anlaşan ve ortaklı çalışan kardeş oldu diyebiliriz. Fakat tüm bunlara rağmen yaptıkları görevler yine de oldukça farklıdır.

Günümüzde en çok sorulan sorulardan biri iki işlemcinin arasındaki farkların neler olduğu konusudur. Günümüzde iki işlemci arasındaki farklar oldukça basittir. En kolay tanımı ile biri çok yönlü olup ağır hareket ederken, diğeri ise güçlü fakat az yönlüdür. Fakat ağır hareket eden işlemcinin her alanda işlevinin olduğunu gözden kaçırmayalım. Şimdi sizlerle GPU ve CPU nedir sorusuna cevap bulalım. Daha sonra kolay tanımlar ile ne işe yaradıklarını ve farklarını konuşalım.

CPU Nedir?

Bu işlemciler için en sık kullanılan tanımlardan biri, bilgisayarlarımızın ve akıllı telefonlarımızın merkezi kontrol noktası olduğudur. Yani bu işlemciler mobil ve masa üst cihazlarımızın beyni konumundadır. CPU’nun Türkçe dilinde açılımı ise merkezi işlem birimidir. Telefon ve bilgisayarlardaki bellek, hesaplama ve depolama işlemleri CPU tarafınca yapılmaktadır. Örnek verecek olursak, bilgisayarınızın güç düğmesine basıp açtığınız andan masaüstü ekranın görünmesinde geçen sürede yapılan tüm işlemler CPU’nun kontrolündedir. PC’lerinizin açılması için CPU’ya ihtiyacınız vardır.

CPU’lar yapıları itibariyle bütün donanımların yönetilmesi ve işlenmesi için gerekli olan tüm çalışmaları yerine getiriyor. Bu çalışmaların içerisine depolama işlemleri de dâhildir. Bilgisayarınızın başlatılması durumunda eskimiş olan bir depolama biriminiz varsa verilerin hızlı olmamasından ötürü PC’nizin açılması yavaşlar. Fakat yüksek kalibreye sahip bir SSD cihazınız var ise işlemci verileri oldukça hızlı bir biçimde işler ve bilgisayarlar 1 ile 30 saniye aralığında açılmış olur. CPU’nun hızlı çalışması için bütün donanımların sağlam ve sorunsuz çalışıyor olması gerekir.

GPU Nedir?

GPU görsel ve grafik çalışmalarını yürüten işlemci türüdür. Ekranlarımızda görmüş olduğumuz kaliteli grafiklerin yaratıcısı GPU diyebiliriz. Oldukça kaliteli grafiklere sahip olmak ve oyunlar oynamak için ekran kartı tek başına yeterli değildir. Görüntülerin ekrana hızlı bir biçimde işlenmesi ve yanması için GPU gereklidir. GPU tasarımının amacı görsel ve grafiksel çalışmalar içindir.

GPU ekran kartının içerisine monte edilip, merkezi işlemci birimlerinin tam tersine çalışıyor. Satın almış olduğumuz ekran kartlarının içerisinde CPU yer alır. İşlemcilerin sürekli olarak gelişmesi ve güncellenmesi bilgisayar parçalarının ve özellikle ekran kartlarının fiyatlarını arttırıyor. Bazı markaların yeni ürettiği ekran kartları çağımızda çığır açtı ve beklentileri yükseltti. Artık GPU sistemleri hesaplama işlemlerinde de kullanılmaktadır.

GPU Ölçekleme

Yaklaşık 6 yıl öncesine kadar GPU ölçekleme çalışmaları birçoğumuzun kullandığı özellikler arasında idi. Örnek olarak CSGO oyununda 1280x960 ekran çözünürlüğünü seçtiğimiz zaman ekranın bazı kısımlarında siyah şeritlere rastlıyorduk. GPU ölçekleme çalışmaları da tam olarak burada karşımıza çıkıyor. Fakat ayarları açınca GPU görüntüleri de otomatik bir biçimde ekran boyutuna göre simetrik bir biçimde ayarlama yapıyor.

Günümüz bahsedilen bu ayarlar teknolojinin gelişmesi ile artık kullanıma uygun değildir. Oyunların birçoğu kendi içlerinde bu seçeneklerin entegre çalışmalarını tamamlamıştır. Özellikle ekran kartlarında bu işlemleri otomatik olarak kendiliğinden yapıldığı için sizlerin herhangi bir işlem yapmasına gerek kalmaz. Teknolojinin gelişmesiyle artık ekran kartı sürücülerine şeritli görüntü seçeneği eklenmiştir. Bu ayarın adı Black Bars diye geçiyor.

GPU ve CPU Arasındaki Farklar Nelerdir?

CPU grafik işlemcilere göre yani GPU’ya göre daha fazla bellek gerektiren yapıya sahiptir.

• CPU, GPU’ya oranla daha yavaştırlar.
• Seri komutların işlenmesinde CPU kullanılırken, paralel komutların işlenmesi için GPU kullanılmaktadır.
• GPU yüksek verimli çalışmalara odaklanırken, CPU düşük gecikmelere odaklanır.

GPU ve CPU arasındaki farklar belirginlik açısından barizdir. Bu iki işlemcinin ayrılması için GPU yüksek çözünürlükte görüntüler ve videolar oluşturmak için kullanılırken, GPU’lar büyük verilerin paralel işlemlerini saliseler içinde hesaplama özelliklerine sahiptir. Böylelikle saniyeler içinde 3 boyutlu grafikleri oluşturacak özelliklere sahiplerdir. İşlemciler arasında belirgin olan bir hız farkı mevcuttur. GPU görüntülerin milisaniyede ekrana yansıtılması üzerine tasarlanan işlemcilerdir. Odaklanma durumlarından ötürü işleme hızları oldukça yüksektir ve çalışmalar CPU’ya oranla sınırlıdır. CPU ise PC’deki her donanıma yardımcı olabilecek kapasiteye sahiptir. Sizler için bilgisayarın güç tuşuna basabilecek potansiyelleri bulunur. Bu işlemlerin PC’yi ısıtmasından ötürü işlemci fanı kullanmak hayati önem taşır.

CPU 10-30 çekirdek sayısına sahiptir. GPU ise 40.000 çekirdeğe sahiptir. Merkezi birim çekirdekleri oldukça hızlı ve zekidir, fakat iki işlemci arasındaki en büyük fark GPU’nun yüksek sayıda çekirdeğe sahip olmasından kaynaklanıyor. GPU bu yüzden CPU’lardan oldukça hızlı işlem yapma yeteneğine sahiptir.

CPU Yerine GPU Kullanmamamızın Sebebi Nedir?

GPU, CPU’ya göre daha az alanda etkili olduğu için hızlı olmasına rağmen CPU kadar tercih edilmez. Sadece bir alanda etkili olan GPU, CPU’ya göre daha az tercih edilmektedir. GPU’nun görevleri CPU gibi aynı anda yapma yetisi yoktur ve bu yüzden CPU her zaman tercih edilen işlemcidir.

GPU ve CPU’nun Uyumlu Çalışması

GPU video ve grafiklerin işlenmesi gibi çalışmaların tamamlanmasını CPU’dan almıştır. Fakat grafik işlemcilerinin yüksek sayıda veri hesaplama hızı, bu işlemcilerin birçok farklı işlemde CPU’ya yardım etmek için kullanılmasını sağlamıştır. Örnek olarak karışık işlemler gerektiren programlarda, işlemleri CPU’nun yapması gerekmektedir. Fakat GPU Merkezi işlem biriminin rahatlaması için bu işlemleri yapar.

CPU Z ve GPU Z Nedir? Nasıl Kullanılır?

Bilgisayarınızdaki ekran kartı ve işlemci hakkında bilginiz yoksa bu yazılımları kullanmanızda fayda vardır. Ekran kartı, grafik işlemcisi ve merkezi işlem birimi hakkında bilgi veren bu yazılımları AMD, ATI ve INTEL ekran kartları ile uyumludur. NVIDIA da bu yazılımlar ile uyumlu çalışmaktadır. Merkezi işlemci ve grafik işlemcisi modeli ve markasını bu yazılımlar sayesinde öğrenmeniz mümkündür. Bu yazılımların PC’ye indirilip kullanılması oldukça kolaydır ve dileyenler PC’lerine indirip kurabilirler.

Bilgisayarınızda yer alan merkez işlemci birimi ve grafik işlemci biriminin tanımı ve açıklamasını sizlere en basit şekilde sunduk. CPU PC’lerde beyin görevini üstlenir, GPU ise insan vücudu gibi beynin 5 duyu organından beslenmesine yardımcı olan bir yardımcı organ işlevi görür. GPU görüntüleme, grafiklerin hızlı yansıması ve hesaplama görevlerinde oldukça katkı sağlayan işlemcidir. Beyinin yorulmaması için farklı konulardaki hesaplamalara el atan yardımsever bir işlemcidir. Unutmamamız gereken diğer konu ise CPU yazılım komutlarının gerçekleştiği bölümdür. Bilgisayarın bel kemiği ve beyni demek CPU için aşırı kaçmaz. CPU ve GPU nedir sorularına en kolay şekilde yanıt verip detaylı bir biçimde sizlere bu yazıda bilgiler paylaştık. Yazılarımızın devamı için internet sitemizi ziyaret etmeyi unutmayın.